Kinh nghiệm bỏ túi: Xử lý chảy máu cam ở trẻ nhỏ

Hiện tượng chảy máu cam ở trẻ thường xuất hiện vào mùa đông nhiều hơn mùa hè, nhất là ở những nơi có khí hậu lạnh và khô. Khi con mình bị chảy máu cam thường làm các bậc phụ huynh lo lắng, vậy cần phải làm như thế nào nếu  bé bị chảy máu cam? Chảy máu mũi hay còn gọi là chảy máu cam. Hầu hết các nguyên nhân chảy máu cam đều có nguồn gốc từ các mạch máu ở phần phía trước của vách ngăn mũi hoặc cũng có thể là biểu hiện của một bệnh lý tại chỗ hoặc toàn thân nào đó. Chảy máu mũi xảy ra thường xuyên ở những bệnh nhân bị dị ứng mũi, viêm xoang, tăng huyết áp hoặc rối loạn đông máu…Nếu một đứa trẻ bị chảy máu cam thường xuyên, nhiều lần, cần đưa trẻ đến cơ quan y tế để tìm nguyên nhân, bởi có rất nhiều bệnh gây ra chảy máu cam. Trong bài viết này chúng tôi muốn đề cập một cách đầy đủ nhất tới cách cha mẹ cần phải xử trí khi con chảy máu cam, những sai lầm mà cha mẹ thường mắc phải, nguyên nhân và điều trị an toàn bằng đông y khi trẻ bị chảy máu cam.

1. Xử trí khi trẻ bị chảy máu cam:

–  Hãy giữ bình tĩnh Trong đa phần các trường hợp, chảy máu cam ở trẻ không phải là điều gì quá bất thường và thường không nguy hiểm. Chúng có thể là do các bệnh nhẹ và thường gặp như cảm lạnh hoặc dị ứng, những bệnh này thường gây sưng bên trong mũi và làm tăng kích thích, khi kết hợp cả 2 yếu tố trên có thể dẫn tới chảy máu tự phát. Cha mẹ nên biết rằng, các yếu tố môi trường (như do thời tiết, hoặc trong nhà sử dụng điều hòa, máy sưởi thường xuyên), cũng có thể góp phần vào lý do một đứa trẻ chảy máu cam. Hay thói quen ngoáy mũi ở trẻ cũng có thể dẫn đến việc chảy máu cam.

• Đừng hoảng sợ

Các bác sĩ khuyên các bậc cha mẹ cũng như người bệnh không nên quá hoảng sợ. Đây là một trong những điều có trong danh sách bước đầu ngăn chặn việc chảy máu cam ở người bệnh. Bởi hoảng loạn thường không có tác dụng gì, thậm chí nó còn gây hại nhiều hơn lợi. Trong trường hợp này, các bậc cha mẹ nên trấn an con của họ, rằng chảy máu cam không nghiêm trọng và rất phổ biến.

• Giữ chặt bên mũi chảy máu ở tư thế cúi đầu về phía trước

Cách tốt nhất và đúng nhất cha mẹ cần làm là cho trẻ ngồi xuống ghế, giữ chặt phía bên mũi chảy máu trong tư thế trẻ cúi đầu về phía trước. Nếu trẻ đã lớn cần hướng dẫn trẻ tự làm. Giữ yên như vậy trong khoảng 10 phút, trong lúc giữ tay như vậy hãy bảo trẻ thở bằng mồm hoặc bằng bên mũi không chảy máu. Nếu bỏ tay ra quá sớm có thể gây chảy máu tiếp. Nếu sau 10 phút chảy máu cam không dừng lại cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất đề được hỗ trợ.

• Tuyệt đối không để bệnh nhân nằm hay ngửa đầu ra sau

Đây là việc mà rất nhiều người mắc sai lầm, kể cả người lớn. Khi trẻ nằm hay ngửa đầu về phía sau sẽ khiến máu chảy ngược vào trong miệng và cổ họng, gây nôn hoặc buồn nôn, thậm chí không thể làm đông máu. Nếu trẻ lớn hơn, cha mẹ có thể bảo trẻ nhẹ nhàng xỉ mũi để số máu đã chảy ra được tống xuất ra ngoài sau đó mới giữ chặt bên mũi đang chảy máu.

• Áp một miếng gạc lạnh phía bên ngoài phần mũi đang chảy máu

Hạ thấp nhiệt độ cơ thể giúp làm giảm lưu lượng máu đến mũi, ngăn chảy máu mũi. Cũng có thể ngậm 1 cục đá nhỏ, đây là cách hạ thấp nhiệt độ cơ thể hữu hiệu. Cha mẹ cũng có thể áp một miếng gạc lạnh phía bên ngoài mũi trẻ sẽ làm máu ngừng chảy nhanh hơn. Đối với người lớn có thể chườm cục đá ở sống mũi.

• Đừng nhét gạc vào mũi, hoặc các chất liệu khác

Một bác sĩ có thể sử dụng gạc cho trẻ để ngăn không cho trẻ chảy máu mũi, tuy nhiên điều này không được khuyến khích làm bởi các bậc cha mẹ. Bởi tất cả những vật liệu thông thường đều không đảm bảo vô khuẩn, nhất là khi nó tiếp xúc trực tiếp với lớp niêm mạc ở mũi.

• Đừng lạm dụng nước muối

Việc xịt hoặc nhỏ nước muối sinh lý nhiều người cho sẽ làm ẩm niêm mạc mũi, tránh khô mũi gây chảy máu cam. Tuy nhiên điều này hoàn toàn sai lầm, việc xịt thuốc hoặc nước muối vào niêm mạc mũi không phải là một giải pháp lâu dài vì nó chỉ tức thời làm ẩm mũi, về lâu dài nó còn khiến mũi khô hơn. Kể cả việc sử dụng các thiết bị tạo ẩm chỉ là những giải pháp tình thế. Tốt nhất hãy bù nước cho cơ thể đầy đủ bằng việc ăn uống giàu nước, và chất xơ kết hợp các biện pháp hỗ trợ bên ngoài kể trên sẽ giúp bạn và con em mình qua được mùa đông và chứng chảy máu cam khó chịu.

2. Nguyên nhân dẫn đến chảy máu cam ở trẻ

• Viêm mũi dị ứng: Do phản ứng của cơ thể khi bị dị ứng mà các mô dọc theo mũi bị sưng lên. Lúc này, các mao mạch giãn ra và đôi khi bị vỡ gây chảy máu cam.
• Khí hậu khô: Điều này thường gặp ở những bệnh nhân lệch vách ngăn vì luồng không khí khi “đi” qua một diện tích hẹp trong mũi sẽ nhanh hơn và làm cho mũi khô hơn, gây ra sự kích thích, tiếp theo là hắt hơi và làm chảy máu cam.
• Thường xuyên hắt hơi, ngoáy mũi: Hắt hơi, ngoáy mũi nhiều cũng là nguyên nhân gây loét các lớp lót của vách ngăn và điều này dễ gây chảy máu.
• Bệnh về máu (như giảm tiểu cầu…): Chảy máu mũi là biểu hiện thường gặp, cần khám xét nghiệm máu và điều trị tại chuyên khoa huyết học.

Nguyên nhân gây chảy máu cam thường không chỉ do tổn thương ở mũi mà còn do chức năng hoạt động các tạng phế, can, thận, tỳ, vị thiếu điều đạt mà sinh bệnh. Nếu bé nhà bạn đã điều trị tây y nhưng vẫn không khỏi, chảy máu cam tái đi tái lại nhiều lần thì nên điều trị cho bé kết hợp Đông y vừa an toàn vừa hiệu quả. Có nhiều phương thuốc chữa chảy máu cam, trong điều trị thường phải kết hợp trị liệu tại chỗ với điều trị toàn thân.

3. Điều trị chảy máu cam bằng Đông y

–  Trường hợp chảy máu cam do nhiệt: +  Dùng bài Tứ sinh (bốn loại lá tươi) gồm tiên sinh địa hoàng 24g, ngải cứu tươi 6g, trắc bá diệp tươi 9g, hà diệp tươi (hoặc bạc hà tươi) 9g, sắc uống +  Hoặc trúc nhự 8g, sinh địa 8g, hoàng cầm 6g, bạch thược 6g, mạch môn đông 8g. Sắc uống ngày một thang. +  Có thể dùng thiên thảo căn 10g, trắc bách diệp 5g, sinh địa 15g, ngũ vị tử 10g, hoàng cầm 5g, cam thảo 5g. Sắc uống ngày một thang chia 2-3 lần.

–  Do ăn nhiều thứ cay nóng làm cho vị nhiệt gây nên bệnh: Dùng thạch cao 24g, thục địa 24g, mạch môn đông 16g, tri mẫu 12g, ngưu tất 12g, lô căn 12g, mao căn 12g. Sắc uống. –  Trường hợp âm hư hoả vượng gây chảy máu cam:  Dùng thục địa 24g, mạch môn đông 24g, tri mẫu 24g, ngưu tất 24g, huyền sâm 12g, a giao 12g, thiên môn đông 24g, ngẫu tiết 24g, sắc uống ngày 1 thang chia 2-3 lần. –  Nếu do can hoả vượng bốc lên dùng bài: Sinh địa 16g, đương quy 12g, hoàng cầm 8g, trắc bá diệp 8g, xích phục linh 10g, cam thảo 6g, xích thược 12g, hương phụ 10g, sơn chi 10g, hoàng liên 6g, cát cánh 10g, ngưu tất 12g, sắc uống. –  Trường hợp chảy máu cam do phế nhiệt: Dùng bạc hà 6g, hoàng kỳ 10g, sinh địa 16g, a giao 8g, mao căn 12g, mạch môn đông 12g, bồ hoàng 6g, bối mẫu 8g, tang bạch bì 10g, cát cánh 10g, cam thảo 6g. Sắc uống ngày một thang chia 2-3 lần.

4. Trị chảy máu cam bằng Chỉ Huyết PQA

Ứng dụng từ bài thuốc Chữa chứng huyết nhiệt (Theo Bài giảng Y học Cổ truyền, Đại học Y Hà Nội), Công ty Cổ phần Dược phẩm PQA đã nghiên cứu, kết hợp bí kíp sao tẩm bí truyền 17 đời dòng họ Vũ Duy và bào chế ra sản phẩm PQA Chỉ Huyết, có công dụng giúp: Thanh nhiệt, lương huyết, chỉ huyết, giải nhiệt cơ thể. Sản phẩm được bào chế trên dây chuyền công nghệ hiện đại cho hàm lượng dược liệu cao tối đa, dạng cốm tiện dùng và chia liều chính xác. Do đó đem lại hiệu quả điều trị vượt trội so với thuốc sắc thủ công từ các loại dược liệu.

Xem thêm về sản phẩm tại đây Cơ chế chữa chảy máu cam PQA Chỉ Huyết:

• Hạn liên thảo: Bổ thận âm, chỉ huyết lị. Dùng trong trường hợp ho ra máu, nôn ra máu; đại tiện, tiểu tiện ra máu, chảy máu cam, chảy máu dưới da, băng huyết.
• Hòe hoa: Lương huyết, chỉ huyết, dùng trong trường hợp huyết nhiệt, ho ra máu, đại tiện ra máu, chảy máu cam.
• Sinh địa: Bổ âm thanh nhiệt, sinh huyết dịch, làm mát máu, cầm máu, thiếu máu, khát nước nhiều, suy nhược cơ thể.
• Mộc thông: Thanh nhiệt, lợi tiểu, tiêu viêm.
• Huyền sâm: Tư âm giáng hỏa, sinh tân dịch, chống khô khát, lương huyết, giải độc.
• Địa cốt bì: Thanh nhiệt lương huyết, tiêu khát, phế nhiệt khái suyễn.
• Trắc bách diệp: Lương huyết chỉ huyết, khu đờm chỉ khái.

Cần tư vấn xin điều trị chảy máu cam ở trẻ vui lòng liên hệ:

Phòng tư vấn Công ty Cổ phần Dược phẩm PQA

Dược sĩ Đại học Nguyễn Thị Thược

0965222806- 0932233201